Erken Çocukluk Döneminde Sosyal Beceri Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği

https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202152249

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Sosyal beceri, ergen çocukluk, ölçek, geçerlik, güvenirlik

Özet

Bu araştırmada annelerin değerlendirmesi üzerinden erken çocukluk dönemi için geliştirilmiş olan Sosyal Beceri Ölçeği’nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması yürütülmüştür. Araştırmaya Manisa İlinde 508 çocuğun annesi katılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Sosyal Beceri Ölçeği, Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği, Okul Öncesi Çocuklar için Davranış Ölçeği, Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği, Sosyal Beceri Geliştirme Sistemi Aile Formu ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma analizlerinde klasik ve modern test yöntemleri işleme alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre Sosyal Beceri Ölçeğinin üç faktörlü yapısını koruduğuna ulaşılmıştır. Ölçme aracı erken çocukluk eğitiminde eğitsel etkinlikleri planlamada ve dönem araştırmalarında kullanılabilecek yeterliğe sahiptir.

 

Yazar Biyografileri

Hafize Karaşahin, Tülin Demirören Maden Şehitleri Anaokulu

 

Tarık Totan, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi

 

Gökhan Aksu, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi

 

Referanslar

Acun Kapıkıran, N., İvrendi, A. B. ve Adak, A. (2006). Okul öncesi çocuklarında sosyal beceri: Durum saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1); 19-27.

Akkök, F. (2006). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi (Öğretmen el kitabı) (4. baskı). İstanbul: Özgür Yayınları.

Aksoy, P. ve Baran, G. (2020). Okul Öncesi Dönem Çocukları için Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği- Ebeveyn Formu: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 314-335. doi: 10.29329/mjer.2020.234.15

Aksu, G., Eser, M. T. ve Güzeller, C. O. (2017). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapısal eşitlik modeli uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.

Alisinanoğlu F. ve Özbey, S. (2009). Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(173-198).

Anme, T., Shinohara, R., Sugisawa, Y., Tanaka, E., Watanabe, T. ve Hoshino, T. (2013). Validity and reliability of the Social Skill Scale (SSS) as an index of social competence for preschool children. Journal of Health Science, 3(1), 5-11.

Aslan, N. ve Arslan Cansever, B. (2007). Okuldaki sosyal etkinliklere katılımda ebeveyn-çocuk etkileşimi (Kültürlerarası bir karşılaştırma). Ege Eğitim Dergisi, 8(1), 113-130.

Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 Yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 93-103.

Avcıoğlu, H. (2009). Etkinliklerle sosyal beceri öğretimi (3. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.

Baroody, A.J., Clements, D.H. ve Sarama, J. (2019). Teaching and learning mathematics in early childhood programs. (Ed. C.P. Brown, M.B. McMullen ve N. File). The Wiley handbook of early childhood and education. Syf. 329-354. Medford, MA: John Wilet & Sons, Inc.

Baylot Casey, L. ve Carter, S. L. (2016). Applied behavior analysis in early childhood education. An introduction to evidence-based interventions and teaching strategies. New York, NY: Routledge.

Bacanlı, H. (2014). Eğitim psikolojisi. Ankara: Nobel Yayınları.

Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.

Çetin, F., Alpa Bilbay, A. ve Albayrak Kaymak, D. (2003). Çocuklarda sosyal beceriler. İstanbul: Epilson Yayıncılık.

Çiftçi, İ. ve Sucuoğlu, B. (2013). Bilişsel süreç yaklaşımıyla sosyal beceri öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.

Çimen, N. (2009). Okul öncesi eğitim programında altı yaş grubu çocukların sosyal becerilerinin gerçekleşme düzeyi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Dereobalı, N. (2005). Okul çağında çocuk gelişimi ve eğitimi ‘şimdi okullu oldum’. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.

Erkuş, A. (2005). Bilimsel araştırma sarmalı. Ankara: Seçkin Yayınları.

Fazlıoğlu, Y., Okyay, L. ve Ilgaz, G. (2011). Okulöncesi ve Anaokulu Davranış Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 242-254.

Gresham, F. M. ve Elliot, S. N. (2008). SSIS Social skills improvement system: Ratin Scales Manual. Minneapolis: Pearson.

Gülay, H. ve Akman, B. (2009). Okul öncesi dönemde sosyal beceriler. Ankara: PegemA Yayınları.

Gülay, H. (2009). Okul öncesi dönemde akran ilişkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(22), 82-93.

Gültekin Akduman G., Günindi Y. ve Türkoğlu D. (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleriyle davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37(8), 673-683.

Günindi, N. (2008). Okul öncesi kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının sosyal uyum becerileri ile anne babalarının empatik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Güzeller, C. O., Eser, M. T. ve Aksu, G. (2018). JMetrik ile ölçme uygulamaları, Ankara: Maya Akademi.

Hambleton, R. K. (2006). Good practices for identifying differential item functioning. Medical Care, 44(11), 182-188.

Hancock, G. R. ve Mueller, R. O. (2010). The reviewer’s guide to quantitative methods in the social sciences. New York, NY: Routledge.

Hargie, O. (2006). The handbook of communication skills. (3. Edition). New York: New York University Press.

Johnson, J. E. ve Mei-Hsuan Wu, V. (2019). Perspectives on play in early childhood care and education. (Ed. C.P. Brown, M.B. McMullen ve N. File). The Wiley handbook of early childhood and education. Syf 79-98. Medford, MA: John Wilet & Sons, Inc.

Kline, T.J.B. (2005). Psychological testing. A practical approach to design and evaluation. California: Sage Publications, Inc.

Kamaraj, I. (2004). Sosyal Becerileri Dereceleme Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması ve beş yaş çocuklarının atılganlık sosyal becerisini kazanmalarında eğitici drama programının etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Karaşahin, H. (2016). Sosyal Beceri Ölçeğinin Türkçe Formunun alternatif modellerinin incelenmesi. Yayınlamamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Koçyiğit, S. ve Kayılı, G. (2008). Montessori Eğitimi Alan ve Almayan Anaokulu Öğrencilerinin Sosyal Becerilerinin Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 511-516.

Koyuncu, İ., Aksu, G. ve Kelecioğlu, H. (2018). Mantel-Haenszel, lojistik regresyon ve olabilirlik oranı değişen madde fonksiyonu inceleme yöntemlerinin farklı yazılımlar kullanılarak karşılaştırılması. İlköğretim Online, 17(2), 909-925.

Kuder, G.F. ve Richardson, M.W. (1937). The theory of estimation of test reliability. Psychometrika, 2, 151-160.

Linacre, J. M. (2002).What do Infit and Outfit, Mean-square and Standardized mean? Rasch Measurement Transactions, 16(2), 878.

Matsunaga, M. (2010). How to factor-analyze your data right: Do's, don'ts, and how-to's. International Journal of Psychological Research, 3(1), 97-110.

Merrell, K. W. (2003). Preschool and Kindergarten Behavior Scales (2. Baskı). Examiner’s Manual. Austin, Texas: Pro-ed. An International Publisher.

Mendez, J. L., Fantuzzo, J. ve Cicchetti, D. (2002). Profiles of social competence among lowincome African American preschool children. Child Development, 73(4), 1085-1100.

Mîndrilă, D. (2010). Maximum likelihood (ML) and diagonally weighted least squares (DWLS) estimation procedures: A comparison of estimation bias with ordinal and multivariate nonnormal data. International Journal of Digital Society, 1(1), 60 - 66.

Neslitürk S. (2013). Anne Değerler Eğitimi Programının 5-6 Yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Neslitürk S. ve Deniz M. E. (2014). Sosyal Beceri Geliştirme Sistemi Aile Formu’nun Türk Kültürüne Uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(26), 139-149.

Okyay, L. (2008). 6 yaş grubu çocukların aile resimlerinin sosyo-kültürel değişkenler ve davranış problemleri açısından karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.

Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Aydoğan, Y., Çakan, M., Kılıç Çakmak, E. ”¦”¦. Karayol, S. (2014). Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği Öğretmen Formunun geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik analizi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(8), 37-46.

Özbey, S. (2009). Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği’nin (PKBS-2) geçerlik güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Oertzen, T., Brandmaier, A. M. ve Tsang, S. (2013). Onyx user guide. İnternetten 10.01.2020 tarihinde http://onyx.brandmaier.de/ adresinden alınmıştır.

Riggio, R.E. (1986). Assessment of basic social skills. Journal of Personality and Social Psychology, 51(3), 649-660.

Winkelstern, J. A. ve Jongsma A. E. (2006). The early childhood education intervention treatment planner. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.

Sireci, S. G. ve Mullane, L. A. (1994). Evaluating test fairness in licensure testing: the sensitivity review process. CLEAR Exam Review, 5(2), 22-27.

Seven, S. (2007). Ailesel faktörlerin altı yaş çocukların sosyal davranış problemlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 477-499.

Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.

Totan, T. (2020). Davranışçı kuramlar ve erken çocuklukta uygulama alanları. Yıldırım, G. Ve Özyılmaz, G. (Ed.), Erken çocuklukta öğrenme yaklaşımları. Ankara: PegemA Yayınları.

Yaşar, M. (2015). Her yönüyle okul öncesi eğitim-1. F. Turan, A. İ. Yükselen, (Ed.), Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişim içinde (275-288). Ankara: Hedef CS Yayıncılık.

Yeşilyaprak, B. (2008). Eğitim psikolojisi. Ankara: PegemA Yayınları.

Yıldız Bıçakçı, M. (2015). Bebeklik ve ilk çocukluk döneminde (0-36 Ay) Gelişim: Eğiten Kitap Yayıncılık.

Ziv, Y. (2013). Social Information Processing Patterns, social skills, and school readiness in preschool children. Journal of experimental child psychology, 114(2), 306-320.

Yayınlanmış

2021-10-15

Nasıl Atıf Yapılır

Karaşahin, H., Totan, T., & Aksu, G. (2021). Erken Çocukluk Döneminde Sosyal Beceri Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(2), 469–493. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202152249