Uyku Eğitim Programının bebeklerin uyku alışkanlıkları üzerindeki etkisi
Anahtar Kelimeler:
Uyku alışkanlıkları, Eğitim programı, Bebeklik dönemiÖzet
Araştırma, annelere verilen uyku eğitim programının bebeklerinin uyku alışkanlıkları üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 6-8 aylar arasında riskli gebeliği olmayan 20 anne adayı ve bebekleri oluşturmaktadır. 10 bebek ve annesi deney, 10 bebek ve annesi de kontrol grubunu oluşturmaktadır. Araştırmada eşleştirilmiş son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Verileri toplamak için Kişisel Bilgi Formu ve BISQ Anketi kullanılmıştır. Deney grubundaki annelere hamilelik döneminde 5oturumdan oluşan uyku eğitim programı uygulanmış, bebekleri doğduktan sonraki 6 aylık süreçte her ay bir kere telefon yoluyla bilgilendirmelere devam edilmiştir. Kontrol grubundaki annelere ise eğitim verilmemiştir. Deney ve kontrol grubundaki annelere bebekleri 5 aylık olduğunda uyku günlükleri ve bebekleri 6 aylık olduğunda BISQ anketi uygulanmıştır. Sonuçta, uyku eğitim programının bebeklerin uyku ortamlarında ve uyku düzenlerinde tamamen, bebeklerin uyku süreçlerinde ve annelerin uyku problem algılarında da kısmen farklılıklar olduğu görülmüştür. Çalışmanın sonucunda, bebeklik döneminde uykuya yönelik erken müdahale çalışmalarının önemli olduğu düşünülmektedir.
Referanslar
American Academy of Pediatrics. (2011). SIDS and other sleep-related infant deaths: Expansion of recommendations for a safe infant sleeping environment. Pediatrics, 128(5), 1030-1039.
Boran, P., Ay, P., Akbarzade, A., Küçük, S. ve Ersu, R. (2014). Translation into Turkish of the expanded version of the “Brief Infant Sleep Questionnaire” and its application to infants. Marmara Medical Journal, 27, 178-183
Burnham, M. M., Gaylor, E. E. ve Anders, T. F. (2006). Sleep disorders. Handbook of preschool mental health: Development, disorders and treatment, 186-208.
Büyüköztürk, Ş. Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö. E. Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akadami.
Chen, X., Beydoun, M. A., & Wang, Y. (2008). Is sleep duration associated with childhood obesity? A systematic review and meta”analysis. Obesity, 16(2), 265-274.
Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (SB Demir, Çev.)(4. bs.). Ankara: Eğiten.
Çevik, H. N. (2014). Annelerin Bebek Uyutmaya Yönelik Geleneksel Tutum ve Uygulamalarinin ve Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum (Danışman:Doç. Dr. Duygu ARIKAN) .
Ertem, İ.Ö. (Ed) (2005). Bingöler E.B., Ertem İ.Ö. Bebeklik ve Erken Çocukluk Döneminde Uyku Sorunları. İçinde: Gelişimsel Pediatri, Ankara, s.227-271.
Ferber, R. (2015). Solve Your Chid's Sleep Problems. Çocuklarda Uyku Sorunları ve Çözümleri. 3. baskı, Çeviren: Tuncay, O. Gün Yayıncılık, İstanbul.
Fisher, A., van Jaarsveld, C. H., Llewellyn, C. H. ve Wardle, J. (2012). Genetic and environmental influences on infant sleep. Pediatrics, 129(6), 1091-1096.
France, K. G. ve Hudson, S. M. (1990). Behavior management of infant sleep disturbance. Journal of Applied Behavior Analysis, 23(1), 91-98.
Hogg T ve Blau M (2016). Baby Whisperer Solves All Your Problems. Bebek Bakım Sorunlarına Mucize Çözümler. 15. baskı, Çeviren: Okyar YG. İstanbul: Gün.
Horváth, K. ve Plunkett, K. (2016). Frequent daytime naps predict vocabulary growth in early childhood. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 57(9), 1008-1017.
Gözün Kahraman, Ö. ve Ceylan, Ş. (2018). 0-3 Yaş Grubu Çocukların Uyku Alışkanlıklarının Belirlenmesi/Determining the Sleeping Habits of Toddlers Aged 0-3. Journal of History Culture and Art Research, 7(3), 607-620.
Karp, H. (2016). The Happiest Baby on the Block. Mahallenin en mutlu bebeğinin uyku kitabı. 2. Baskı, Çeviren: Eyi C. İstanbul: Gün.
Koçak, Ü., Albayrak, M., Reyhan, E. ve Şanlı, C. (2012). Çocuklarda uyku özellikleri ve uyku bozukluklarının değerlendirilmesi: Kırıkkale’den bir ön çalışma. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 6(2), 81-87.
Mindell, J. A. (1999). Empirically supported treatments in pediatric psychology: bedtime refusal and night wakings in young children. Journal of pediatric psychology, 24(6), 465-481.
Mindell, J. A., Kuhn, B., Lewin, D. S., Meltzer, L. J. ve Sadeh, A. (2006). " Behavioral treatment of bedtime problems and night wakings in infants and young children": Erratum. Sleep, 29(10)
Mindell, J. A., Sadeh, A., Wiegand, B., How, T. H. ve Goh, D. Y. (2010). Cross-cultural differences in infant and toddler sleep. Sleep medicine, 11(3), 274-280.
Moon, R. Y., Task Force on Sudden Infant Death Syndrome. (2016). SIDS and other sleep-related infant deaths: evidence base for 2016 updated recommendations for a safe infant sleeping environment. Pediatrics, 138(5).
O'Callaghan, F. V., Al Mamun, A., O'Callaghan, M., Clavarino, A., Williams, G. M., Bor, W. ve Najman, J. M. (2010). The link between sleep problems in infancy and early childhood and attention problems at 5 and 14 years: Evidence from a birth cohort study. Early Human Development, 86(7), 419-424.
Özbörü Aşkan, Ö., Keskindemirci, G., Kılıç, A. ve Gökçay, G. (2018). Bebeklerde Uyku Güvenliğinin Değerlendirilmesi: Bir Pilot Çalışmanın Ön Sonuçları. Journal of the Child/Cocuk Dergisi, 18(3).
Prince, D. L. ve Howard, E. M. (2002). Children and their basic needs. Early Childhood Education Journal, 30(1), 27-31.
Russell, C. K., Robinson, L. ve Ball, H. L. (2013). Infant sleep development: location, feeding and expectations in the postnatal period. The open sleep journal 6, 68-76.
Sadeh, A. (2004). A brief screening questionnaire for infant sleep problems: validation and findings for an Internet sample. Pediatrics, 113(6), e570-e577.
Sadeh, A., De Marcas, G., Guri, Y., Berger, A., Tikotzky, L. ve Bar-Haim, Y. (2015). Infant sleep predicts attention regulation and behavior problems at 3-4 years of age. Developmental Neuropsychology, 40(3), 122-137.
Taveras, E. M., Rifas-Shiman, S. L., Oken, E., Gunderson, E. P. ve Gillman, M. W. (2008). Short sleep duration in infancy and risk of childhood overweight. Archives of pediatrics and adolescent medicine, 162(4), 305-311.
Tse, L. ve Hall, W. (2008). A qualitative study of parents' perceptions of a behavioural sleep intervention. Child: care, health and development, 34(2), 162-172.
Twiss, J. (2016). Physiology and importance of sleep in early childhood.
Ward, T. C. S. ve Balfour, G. M. (2016). Infant safe sleep interventions, 1990-2015: A review. Journal of Community Health, 41(1), 180-196.
Weissbluth, M. (2006). Sağlıklı Uyku Alışkanlıkları Mutlu Çocuklar. Koridor.
West, K. (2010). The Good Night, Sleep Tight Workbook. İyi Uykular Tatlı Rüyalar El Kitabı. 6.baskı, Çeviren: Erman N., İstanbul: Lal.
https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/Home/GetDocument/199 (Erişim Tarihi: 17.03.2019).
