Erken çocukluk döneminde bebeklik/çocukluk amnezisi ve otobiyografik bellek gelişimi

https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967201932156

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Otobiyografik Bellek, Otobiyografik Bellek Gelişimi, Bebeklik/Çocukluk Amnezisi

Özet

Kişinin kendi geçmişindeki düşünceleri, duyguları ve davranışları hakkındaki anılarından oluşan otobiyografik bellek, çeşitli işlevleri bakımından çocuğun gelişiminde önemli bir kavramdır. Otobiyografik belleğin benlik gelişimine etkisi büyüktür. Kişilerin benlik devamlılığını, öz-düzenleme ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini ve geçmiş yaşantı ve deneyimlerinden edinilen dersler sayesinde şimdi ve gelecekteki davranışlar hakkında çıkarsamalarda bulunup planlama yapabilmeyi sağlayan otobiyografik bellek, sosyal ilişkiler için de temel öneme sahiptir. Kişisel geçmişimizde sürekliliği sağlayan otobiyografik bellek gelişimi çoğu yetişkin yaşamının ilk üç-dört yılını hatırlayamadığı bebeklik/çocukluk amnezisinin bitiminde başlamaktadır. Erken dönem deneyimleri ilerleyen yaşlarda kritik öneme sahiptir.   Hatırlanamadığı halde yetişkin yaşamını önemli derecede etkileyen bebeklik/çocukluk amnezisi, üzerinde uzunca süredir çalışılmış bir konudur. Bu çalışmada, otobiyografik bellek, otobiyografik belleğin gelişimi ve bebeklik/çocukluk amnezisi incelenmiş ve çocuk gelişimi bağlamında bazı önerilerde bulunulmuştur.

Yazar Biyografisi

Kızbes Meral Kılıç, AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ KUMLUCA SAĞLIKBİLİMLERİ FAKÜLTESİ, ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜ

Kızbes Meral KILIÇ, lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü, yüksek lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi Deneysel Psikoloji, doktora eğitimini Gazi Üniversitesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Programında tamamladı. Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi ve Adalet Bakanlığı’nda psikolog olarak görev yaptı. 2007 yılında “Çocuklarda Bilgi İşlemedeki Üst İşlemlerin Yaşa Bağlı Değişimi” çalışmasıyla Prof. Dr. Mualla Öztürk Çocuk Ruh Sağlığı Ödülü’nü kazandı. 2014 ve 2015 yıllarında Hacettepe Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü’nde dersler verdi. Halen Akdeniz Üniversitesi Kumluca Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü’nde Dr. Öğr. Üyesi olarak görev yapan Kızbes Meral KILIÇ’ın katkıda bulunduğu çeşitli kitaplar ile ulusal ve uluslararası yayınları bulunmaktadır.

Referanslar

Alberini, C., & Travaglia, A. (2017). Infantile amnesia: A critical period of learning to learn and remember. Journal of Neuroscience,37(24), 5783-5795.

Bailey, F. & Pransky, K. (2014). Memory at work in the classroom: Strategies to help underachieving students. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Bauer, P. J. (2014). The development of forgetting: childhood amnesia. İçinde P. J. Bauer & R. Fivush (Eds.), The wiley handbook on the development of children's memory (s. 519-544). UK: Wiley-Blackwell.

Bauer, P. J. (2015). A complementary processes account of the development of childhood amnesia and a personal past. Psychological Review,122, 204-231.

Bauer, P. J. (2008). Infantile amnesia. İçinde M. M. Haith & J. B. Benson (Eds.), Encyclopedia of ınfant and early childhood development (s. 51- 62). San Diego, CA: Academic Press. http://dx.doi.org/10.1016/B978-012370877-9.00007-4

Budak, S. (2003). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.

Conway, M. A., & Pleydell-Pearce, C. W. (2000). The construction of autobiographical memories in the selfmemory system. Psychological Review, 107, 261-288.

Crane, L., & Goddard, L. (2008). Episodic and semantic autobiographical memory in adults with autism spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(3), 498-506. doi:10.1007/s10803-007-0420-2.

Dehn, M.J. (2010). Long-term memory problems in children and adolescents assessment, ıntervention, and effective ınstruction. Hoboken, New Jersey: Wiley.

de la Mata, M. L., Santamaría, A., Trigo, E. M., Cubero, M., Aria, S., Antalíková, R., ”¦ Ruiz, M. L. (2019). The relationship between sociocultural factors and autobiographical memories from childhood: The role of formal schooling. Memory, 27 (1), 103-114.

Farrant, K., & Reese, E. (2000). Maternal Style and Children's Participation in Reminiscing: Stepping Stones in Children's Autobiographical Memory Development. Journal of Cognition and Development, 1(2), 193-225.

Fivush, R., & Nelson, K. (2004). Culture and language in the emergence of autobiographical memory. Psychological Science, 15, 573-577.

Gluck, M.A., Mercado, C. ve Myers, C.E. (2015). Learning and memory: From brain to behavior (3rd Ed.). New York: Worth Publishers.

Goddard, L., Howlin, P., Dritschel, B., & Patel, T. (2007). Autobiographical memory and social problem solving in asperger syndrome. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37(2), 291-300.

Jack, F., & Hayne, H. (2010). Childhood amnesia: Empirical evidence for a two-stage phenomenon. Memory, 18 (8), 831-844, doi: 10.1080/09658211.2010.510476

Josselyn, S.A.& Frankland, P.W. (2012). Infantile amnesia: A neurogenic hypothesis. Learning & Memory, 19, 423-433.

Kail, R. V. (2012). Children and their development. Boston, MA: Pearson.

Langley, H. A., Coffman, J. L., & Ornstein, P. A. (2017). The socialization of children’s memory: Linking maternal conversational style to the development of children’s autobiographical and deliberate memory skills. Journal of Cognition and Development, 18(1), 63-86. doi: 10.1080/15248372.2015.1135800

Leichtman, M. D., & Ceci, S. J. (1993). The problem of infantile amnesia: Lessons from fuzzytrace theory. In M. L. Howe & R. Pasnak (Eds.), Emerging themes in cognitive development (Vol. 1, pp. 195-213)., Foundations New York: Springer.

Millward, C., Powell, S., Messer, D., & Jordan, R. (2000). Recall for self and other in autism: Childrens memory for events experienced by themselves and their peers. Journal of Autism and Developmental Disorders, 30, 15-28.

Nelson, K., & Fivush, R. (2004). The emergence of autobiographical memory: A social cultural developmental theory. Psychological Review, 111, 486 -511. http://dx.doi.org/10.1037/0033-295X.111.2.486.

Perner, J., & Ruffman, T. (1995). Episodic memory and autonoetic consciousness: Developmental evidence and a theory of childhood amnesia. Journal of Experimental Child Psychology, 59, 516-548.

Peterson, C., & Nguyen, D.T. (2010). Parent-child relationship quality and ınfantile amnesia in adults British Journal of Psychology, 101, 719-737.

Peterson, C., Warren, K., Nguyen, D. T., & Noel, M. (2010). Infantile amnesia and gender: Does the way we measure it matter? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1767-1771.

Peterson, C., Grant, V., & Boland, L. (2005). Childhood amnesia in children and adolescents: Their earliest memories. Memory, 13 (6), 622-637. Doi: 10.1080/09658210444000278

Reese, E., & Robertson, S.-J. (2019). Origins of adolescents’ earliest memories. Memory, 27 (1), 79-91. doi:10.1080/09658211.2018.1512631

Richmond, J., & Nelson, C. A. (2007). Accounting for change in declarative memory: A cognitive neuroscience perspective. Developmental Review, 27, 349-373.

Roediger, H. L., & Marsh, E. J. (2003). Episodic and autobiographical memory. İçinde I. B. Weiner (Ed.), Handbook of Psychology: Vol. 4. Experimental psychology (3rd ed., s. 475-497). New York, NY: Wiley.

Schneider, W. (2015). Memory development from early childhood through emerging adulthood. Cham, Switzerland: Springer International Publishing. http://dx.doi.org/10.1007/978-3-319-09611-7

Simcock, G. and Hayne, H. (2003). Age-related changes in verbal and non-verbal memory during early childhood. Developmental Psychology, 39, 805-814.

Travaglia, A., Bisaz, R., Sweet, E.S., Blitzer, R.D., Alberini, C.M. (2016). Infantile amnesia reflects a developmental critical period for hippocampal learning. Nature Neuroscience,19, 1225-1233.

Wang, Q., Conway, M. A., & Hou, Y. (2004). Infantile amnesia: A cross-cultural investigation. Cognitive Sciences, 1, 123-135.

Wang, Q., & Ross, M. (2007). Culture and memory. İçinde S. Kitayama, D. Cohen (Ed.) Handbook of Cultural Psychology (s. 645-667). New York: Guilford.

Yayınlanmış

2019-10-04

Nasıl Atıf Yapılır

Kılıç, K. M. (2019). Erken çocukluk döneminde bebeklik/çocukluk amnezisi ve otobiyografik bellek gelişimi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(2), 541–557. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967201932156

Sayı

Bölüm

Derleme Makaleler