Okul öncesi öğretmenlerinin dinleme becerilerine ilişkin görüşleri
Özet
Dinleme becerisi en temel iletişim becerisidir. Doğumdan önce dinleme becerisi kullanılmaya başlanır ve hayat boyu en fazla kullanılan iletişim becerisi olarak yerini alır. Özellikle okul öncesi dönemde çocuklar iletişim becerilerinden yalnız dinleme ve konuşmaya sahip olduklarından, iletişim kurmada ve eğitsel faaliyetlerinde bu iki beceriyi kullanırlar. Bu noktada okul öncesi öğretmenlerinin dinleme becerisinin öneminin farkında olması ve dinleme türlerini bilerek uygun durumlarda uygun dinleme türünü kullanmaları için çocukları yönlendirebilmesi, eğitim öğretim sürecinin kalitesini arttırmada büyük önem taşır. Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin dinleme becerilerine ilişkin farkındalıklarını ve görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmış, veriler Kütahya ilinde görev yapan 10 okul öncesi öğretmeninden yarı yapılandırılmış görüşme soruları aracılığıyla görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Verilerin analizi sonucunda öğretmenlerin dinleme becerilerinin öneminin farkında olduğu ancak konuya ilişkin gerekli bilgiye sahip olmadıkları görülmüştür. Ayrıca öğretmenler dinleme becerilerini kazandırırken çocuklardan, programdan veya ailelerden kaynaklı nedenlerle zorluklar yaşadıklarını belirtmişlerdir.
Referanslar
Aksu, D. (2013). Bütünleştirici dinleme modeli uygulamalarının ilköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerine etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi], Marmara Üniversitesi.
Akyol, H. (2014). Türkçe öğretim yöntemleri (7. Baskı). Pegem Akademi.
Aytan, T. (2011). Aktif Öğrenme Tekniklerinin Dinleme Becerisi Üzerindeki Etkileri, [Yayımlanmamış doktora tezi], Selçuk Üniversitesi.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
Ciğerci, F. M. (2016). İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde dinleme becerilerinin geliştirilmesinde dijital hikâyelerin kullanılması. [Yayımlanmamış doktora tezi], Anadolu Üniversitesi.
Crosskey, L., & Vance, M. (2011). Training teachers to support pupils’ listening in class: An evaluation using pupil questionnaires. Child Language Teaching and Therapy, 27(2), 165-182. https://doi.org/10.1177/0265659010397249
Doğan, Y. (2007). İlköğretim ikinci kademede dil becerisi olarak dinlemeyi geliştirme çalışmaları, [Yayımlanmamış doktora tezi], Gazi Üniversitesi.
Doğan, Y. (2011). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Durmuş, N. (2013). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi (Master's thesis, Uludağ Üniversitesi).
Erdoğan, T. (2013). Okul öncesi dönemde okuma yazmaya hazırlık. T. Erdoğan (Ed.), İlkokula (ilköğretime) hazırlık ve ilkokul (ilköğretim) programları içinde (ss.109-131). Eğiten Kitap.
Florit, E., Roch, M., Altoe`G., & Levorato, M. C. (2009). Listening comprehension in preschoolers: The role of memory. British Journal of Developmental Psychology, 27, 935-951. https://doi.org/10.1348/026151008X397189
Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Nobel Yayınevi.
Güzelyurt, T., Erol, S., Kahraman, A., Temel, L., & Şavluk, B. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin ilkokula hazırbulunuşluğa ilişkin görüşleri. International Primary Education Research Journal, 3 (1), 23-30. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/iperj/issue/51447/595905
Harmankaya, M. Ö. (2016). Üstbiliş stratejileri eğitiminin ortaokul öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine, dinlemeye yönelik tutumlarına ve dinleme kaygılarına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Kırıkkale Üniversitesi.
Harmer, J. (2001). The practice of English language teaching. Longman. China.
Kingen, S. (2000). Teaching language arts in middle schools. Lawrence Erlbaum Ass.
Kurudayıoğlu, M., & Kiraz, B. (2020). Dinleme stratejileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 386-409.
Machado, J. M. (2010). Early childhood experiences in language arts early literacy. Cengage Learning.
Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokuldaki dinleme eğitiminin niteliğine ilişkin fenomografik bir araştırma/A phenomenological study on the quality of listening education at middle schools. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(1), 34-44.
Melanlıoğlu, D. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Dinleme Becerileri Üzerine Bir Araştırma: Ders Ne Zaman Bitecek? Sıkıldım!. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 20(20), 311-348. DOI: 10.30767/diledeara.635543
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research a guide to design and implementation (2nd ed.). United States of America: Jossey-Bass.
Özbay, M. (2005). Dinleme eğitimi. Akçağ Yayınları.
Özbay, M. (2014). Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi. Ankara: Öncü Kitap
Özer Özkan, Y., & Coşkun, L. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik dinleme becerilerini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 67-98. DOI:10.23863/kalem.2017.52
Özkan, E., & Başkan, A. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarına ait dinleme türlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, (78), 175-190.
Robinshaw, H. (2007). Acquisition of hearing, listening and speech skills by and during key stage 1. Early Child Development and Care, 177(6/7), 661-678 DOI: 10.1080/03004430701379090
Rost, M. (2011). Teaching and researching listening. Pearson Education.
Saltalı, N., & Erbay, F. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin konuşma, dinleme ve empati becerilerinin çocuk sevme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 159-174.
Swain, K., Harrington, J. M., & Friehe, M. (2004). Teaching listening strategies in the inclusive classroom. Intervention in School and Clinic, 40, 48-55. DOI:10.1177/1053451204040001040
Tidyman, W. F., & Butterfield, M. (1959). Teaching the language arts. Mcgraw-Hill Book Company, Inc.
Tompkins G. (2005). Language arts: Patterns of practice. Merrill/ Prentice Hall.
Türe Köse, H. B., & Bartan, M. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarında dijital öykü anlatımının dinleme becerilerine etkisi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 54 (2) , 523-557. DOI: 10.30964/auebfd.703473
Ural, O., & Ramazan, O. (2007). Türkiye’de okul eğitimin dünü ve bugünü S. Özdemir, H. Bacanlı ve M. Sözer (Ed.), Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi temel sorunlar ve çözüm önerileri içinde (s. 11-61). Türk Eğitim Derneği Yayınları.
Visu-Petra, L., Cheie, L., & Benga, O. (2008). Short-term memory performance and metamemory judgments in preschool and early school-age children: A quantitative and qualitative analysis. Cognitive, Creier, Comportament/Cognition, Brain, Behavior, 12(1), 71-101.
Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri-yeni yaklaşımlar. (2. basım). Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Seçkin yayıncılık.
Yıldız, N. (2015). Dinleme stratejileri öğretiminde beşinci sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine etkisi, [Yayımlanmamış doktora tezi], Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi.
Yılmaz, İ. (2007). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirmeye yönelik önerilen etkinliklerin değerlendirilmesi, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Niğde Üniversitesi.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Telif Hakkı (c) 2023 Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
