Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumlarını tercih nedenleri ile sosyoekonomik düzeyleri arasındaki ilişki

https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967201932139

Yazarlar

  • Emel Durmaz Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi ABD http://orcid.org/0000-0003-3152-626X
  • Kader Karadeniz Akdoğan Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi ABD http://orcid.org/0000-0001-6194-5591
  • Ergül Demir Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme ABD

Anahtar Kelimeler:

Okul öncesi eğitim, Okul tercihleri, Sosyoekonomik düzey

Özet

Bu çalışmada ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumu tercihlerinde dikkate aldıkları ölçütler ile sosyoekonomik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma yaklaşımı doğrultusunda temel araştırma türünde ve ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Çalışma, 2015-2016 eğitim ve öğretim yılında Ankara ilinin sosyoekonomik düzey açısından farklı bölgelerinde yer alan anaokullarına devam eden 207 çocuğun ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen bir anket kullanılmıştır. Ankette, ebeveynlerin sosyoekonomik düzeylerini ve okul öncesi eğitim kurumu tercih ölçütlerini önemli görme düzeylerini belirlemeye yönelik sorulara ve ifadelere yer verilmiştir. Veriler betimsel yöntemlerle analiz edilmiştir. Okul öncesi eğitim kurumunun güvenliği, öğretmenin iletişim becerisi, okulun temizliği, öğretmenin mesleki yeterliliği ve çocukların farklı gelişim alanlarının desteklenmesi ölçütlerinin ebeveynler tarafından “çok önemli” görüldüğü saptanmıştır. Alt, orta ve üst SED olmak üzere her üç grupta da ‘okul öncesi eğitim kurumunun güvenliği ve temizliği’ “en önemli” görülen; ‘kurumun ebeveynlerin işlerine yakınlığı’ da tercihlerde “önemsiz” olarak nitelendirilen ölçütler arasında yer aldığı görülmüştür.

Referanslar

Acer, D. (2014). Erken çocukluk eğitiminde fiziksel ortam ve özellikleri. İ. H. Diken (Ed.), Erken çocukluk eğitimi içinde (s.374-399). Ankara: Pegem Akademi.

Anıl, D. ve İnal, H. (2017). Psikofizikte ölçekleme uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.

Argon, T. ve Akkaya, M. (2008). Ebeveynlerin okul öncesi eğitime ve okul öncesi eğitim kurumlarına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 413-430.

Arı, M. (2005). Türkiye’de erken çocukluk eğitimi ve kalitenin önemi. M. Sevinç (Ed.), Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde (s. 31-34). İstanbul: Morpa Kültür.

Aktaş Arnas, Y. (2002). Velilerin okul öncesi eğitime ve okul öncesi eğitim kurumlarına yönelik tutumları. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 24-36.

Barbarin, O. A., McCandies, T., Early, D., Clifford, R. M., Bryant, D., Burchinal, M,Howes, C. ve Pianta, R. (2010). Quality of prekindergarten: What families are looking for in public sponsored programs? Early Education and Development, 17(4), 619-642.

Bell, C. A. (2007). Space and place: Urban parents’ geographical preferences for schools. The Urban Review, 39(4), 375-404.

Benner, A. D. ve Mistry, R. S. (2007). Congruence of mother and teacher education expectations and low- income youth’s academic competence. Journal of Educational Psychology, 99(1), 140-153.

Biber, K. (2010). Okul öncesi eğitimin tanımı, kapsamı, önemi ve ilkeleri. S. Tümkaya ve F. Gülaçtı (Ed.), Erken çocukluk eğitimi içinde (s. 25- 67). Ankara: Nobel.

Burgess, S., Greaves, E., Vignoles, A. ve Wilson, D. (2015). What parents want: School preferences and school choice. The Economic Journal, 125, 1262-1289.

Cengiz, G., Titrek, O. ve Akgün, Ö.E. (2007). Öğrencilerin ortaöğretim kurumu tercihinde okullarla ilgili faktörlerin etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-22.

Cunningham, J. (2013). Comprehensive school choice policy a guide for legislators. Erişim adresi: http://www.ncsl.org/research/education/school-choice-vouchers.aspx

Glaeser, E., Poftak, S., ve Tobio, K. (2013). What do parents want? An exploration of school preferences expressed by Boston parents. Harvard Kenndy School Faculty Research Working Paper Series. Erişim adresi: https://www.hks.harvard.edu/publications/what-do-parents-want-exploration-school-preferences-expressed-boston-parents

Glenn-Applegate, K., Justice, L. M. ve Kaderavek, J. (2016). How do caregivers select preschools? A study of children with and without disabilities. Child youth care forum, 45, 123- 153.

Haktanır, G. (2012). Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun100’üncü yılına doğru ülkemizde okul öncesi eğitim. G. Haktanır (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (s.310). Ankara: Anı.

He, S. Y. ve Giuliano, G. (2018). School choice: understanding the trade-off between travel distance and school quality. Transportation, 45, 1475-1498.

Hesapçıoğlu, M. ve Nohutçu, A. (1999). Velilerin özel okul tercihlerini etkileyen faktörler ve özel okulların reklam stratejileri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 183-202.

Jacobson, A. L. ve Engelbrecht, J. (2000). Parenting education needs and preferences of parents of young children Early Childhood Education Journal, 28(2), 104-116.

Joshi, P. (2014). Parent decision-making when selecting schools: The case of Nepal. Prospects, 44(3), 411-428.

Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.

Katz, L. (2003, Ekim, 5-11). What is basic to all our children: a contemprorary perspective, OMEP, World Counsel and Conference, Kuşadası. İstanbul: Ya-Pa.

Keskin, H. D. ve Bilgin Turna, G. (2010). Ailelerin devlet ya da özel okul tercihlerini etkileyen faktörler (Rize örneği). Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 411-426.

Kıldan, O. (2010). Okul öncesi eğitim bağlamında; “Eğitim hizmetlerinde kalite”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 111-130.

Kosunen, S. ve Carrasco, A. (2016). Parental preferences in school choice: comparing reputational hierarchies of schools in Chile and Finland. Compare: A Journal of Comparative snd International Education, 46(2), 172-193.

Kuru Turaşlı, N. (2009). Okul öncesi eğitimin tanımı, kapsamı ve önemi. G. Haktanır (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (s.1-24). Ankara: Anı.

Kuru Turaşlı, N. (2012). Okul öncesi eğitimin tanımı, kapsamı ve önemi. G. Haktanır (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş içinde (s.2-23). Ankara: Anı.

Lacireno-Paquet, N. ve Brantley, C. (2008). Who chooses schools, and why? The Great Lakes Center for Education Research ve Practice. Erişim adresi: http://greatlakescenter.org/docs/Policy_Briefs/LacirenoPaquet_Who%20Chooses%20Schools.pdf

MEB (2013). 0-36 ay çocukları için eğitim programı ile bütünleştirilmiş aile destek eğitim rehberi (EBADER) eğitimci kitabı. Ankara: MEB.

MEB (2014). Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. Ankara: MEB.

Morris, R. ve Perry, T. (2019). Private schools for free? Parents’ reasons for choosing a new Free School for their child. Cambridge Journal of Education. doi: 10.1080/0305764X.2019.1571561

OECD (2002). OECD istatistiksel terimler sözlüğü PISA ekonomik, sosyal ve kültürel durum indeksi (ESCS). Erişim adresi: https://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=5401

Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon.

Ömeroğlu, E., Yazıcı, Z. ve Dere, H., (2005). Okul öncesi eğitim kurumlarında ebeveynin eğitime katılımı. M. Sevinç (Ed.), Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde (s. 440-446). İstanbul: Morpa Kültür.

Polat, C. ve Çelmeli, Ö. (2015). Okul öncesi kurumu seçiminde tüketici tercih etkenleri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8, 144-166.

Räty, H. (2013). Intention in school choice among Finnish parents. Educational Studies, 39(2), 219-222.

Sevinç, M. (2006). Okul öncesi eğitimi alan çocukların annelerinin okuldan beklentileri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 218-225.

Seyfullahoğulları, A. (2012). Ailelerin anaokullarından beklentileri üzerine bir araştırma. The Journal of Marmara Social Research, 2, 1-15.

Smreaker, C. ve Honey, N. (2015). The desegregation aims and demographic contexts of magnet schools: How parents choose and why siting policies matter. Peabody Journal of Education, 90(1), 128-155.

Şahan, H. (2014). The effect of hidden curriculum on the criteria parents use to select schools and teachers. Educational Resarch and Reviews, 9(23), 1291-1300.

Şimşek, Z. C. ve İvrendi, A. (2014). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumundan beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 240-254.

Topaç, N., Yaman, Y., Ogurlu, Ü. ve İlgar, L. (2012, Eylül, 24-26). Okul öncesi dönem çocuğu olan ailelerin okul öncesi eğitim kurumu seçerken göz önünde bulundurdukları ölçütlerin incelenmesi, Cyprus New Trends on Global Education Conference, Girne.

Tuğrul, B. ve Tokuç, H. (2007, Kasım, 15-17). Anne ve babaların okul öncesi eğitim hakkındaki görüş ve beklentilerinin incelenmesi. 1. Ulusal İlköğretim Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Velliaris, D. M., ve Willis, C. R. (2013). School choice for transnational parents in Tokyo. Journal of Research in International Education, 12(3), 228-238.

Waitoller, F. R. ve Lubienski, C. (2019). Disability, race, and the geography of school choice: Toward an intersectional analytical framework. AERA Open, 5(1), 1-12.

Yavuzer, H. (2003). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.

Yıldırım, K. (2012). PİSA 2006 verilerine göre Türkiye’de eğitimin kalitesini belirleyen temel faktörler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 229-255.

Yılmaz, N. (2005). Türkiye’de okul öncesi eğitimi. M. Sevinç (Ed.), Gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde (s.13). İstanbul: Morpa.

Yayınlanmış

2019-10-04

Nasıl Atıf Yapılır

Durmaz, E., Karadeniz Akdoğan, K., & Demir, E. (2019). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumlarını tercih nedenleri ile sosyoekonomik düzeyleri arasındaki ilişki. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(2), 352–379. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967201932139

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri